I Was a Teenage Exocolonist İncelemeler

Oynadığım en özgün yapıya sahip hikayeli oyun. Daha ünlü olmasını isterdim. İçerdiği tema ağır ve bu ağırlığı karakterlere güzel oturtmuşlar. Dış gezegenlere yelken açmış ilk insan ekipseniz en nihayetinde bir sürü zorluk (maddi/manevi) sizi bekliyordur, etik değerlerin yorumlanması da cabası. Bunun psikolojiye etkisine güzel değinmişler. Bir süre sonra olaylar çabuk gelişsin istediğimden bazı yerleri okumadan geçtim ama bir daha bunu yapmamaya karar verdim. Aceleye getirmek bu oyuna yakışmıyor. Zaten sonradan fark ettim ki oyunda önceden okunan diyalogları otomatik geçme seçeneği varmış. En az iki tur oynamanız gerekiyor oyunu. Zaten severseniz iki turda bırakamıyorsunuz. İçerisinde kart oyunu mekaniği var bu mekanik bir süre sonra sıktığından ayarlardan kapattım. Ne yaparsanız yapın kurtaramayacağınız kişiler, memnun edemeyeceğiniz dostlar, aynı yoldan yürümediğiniz partnerleriniz olacak. Ömrünüz bittiğinde geriye dönüp bakmak ve tekrar denemek size kalmış. Geçmiş buruk bir tat bırakıyor ama pişman değilsiniz.

[b]-disclaimer- Bu yazı çok kişisel hikayeler içermektedir ve oyunu da o açılardan ele almaktadır.[/b] I Was a Teenage Exocolonist, isminden başlayarak, görsel sanat tasarımıyla, müzikleriyle, sesleriyle ve anlatısıyla çok iyi tasarlanmış bir oyun. Görsel sanat tasarımına baktığımda aslında hiç benlik olmayan bir tarzı var. Fakat yazarlığı ile de tam tersine, oldukça depresif, yer yer mutlu etse bile bir burukluğu eksik etmeyen, küçük şeylerin birikimiyle bir sonuca bağlanan (veya bağlanmayan) hikaye yapısı, görselliğiyle tam ters bir ikilik oluşturuyor. Bu sayede beni kendinde tutabildi zaten. Karakterimizi 10 yaşından başlayarak kontrol etmemiz, yani bir çocuğu kontrol etmemiz de aslında bu ikiliğin içindeki bir rol. Bir çocuğun gözünden bakıyoruz dünyaya ve onun gördüğü gibi, şeyleri daha renkli, daha parlak ve canlı algılıyoruz belki de. Yalnız, yaşananlar ise dediğim gibi çok ayrı bir hikaye. Oyunun ismi ise, bana bir süredir takık olduğum şu kelimeyi tekrar hatırlattı: [i]''Saudade - A feeling of longing, melancholy, or nostalgia.''[/i] Belli başlı özelliklerini kendimiz belirlediğimiz karakterimizin ömrünün 10. yaşından başlayarak, 10 yıllık bir kısmını oynuyoruz Teenage Exocolonist'te. 20 yaşına bastığımızda oyun *bitiyor*. (Aslında bitmiyor.) Dünya'dan kopup gelmiş, yeni bir gezegeni araştıran ve orada hayatta kalmaya çalışan bir koloninin parçasıyız ailemizle birlikte. Ve tek amacımız *zaman geçirmek*. Basitçe, bir gencin hayatını yaşayarak şekillendirmek. 10 yaşında başladığımız hikayede, çevremizdeki akranlarımızla iletişime giriyor, çeşitli aktivitelere katılıyor, okulda derslere koşturuyor, ailemize yardım ediyoruz ve bazen de koloni içinde çeşitli işlere yardımcı oluyoruz. Tam olarak kendi hikayemizi kendimiz yaratıyoruz yani. Hikayeyi bitirip bitirememek bile bizim elimizde. (Hikayenin nerede bittiği de, bizim nerede bıraktığımıza göre değişir fakat kafada kurguladığımız şeyin sonunu görebilmekten bahsediyorum. Aslında oyuna ''tam da hayat gibi'' demek istemiyorum basitçe fakat dememek için de çok zorlanıyorum. Tam olarak öyle çünkü.) Karakterimiz yaptığı şeylere göre çeşitli özellikler develop ediyor. Sürekli koloni dışına çıkıp maceraya atılırsanız cesaret, çeviklik, inisiyatif gibi özellikler geliştirirken, sürekli derslere girip zekanıza yatırım yapabiliyorsunuz. Hatta girdiğiniz ders türlerine göre de zeka türleriniz değişiyor. Bu sırada sadece karakterinize katkı yapmıyor, aynı zamanda girdiğiniz alanlara göre farklı kişilerle ilişki geliştirip onlarla bir hikaye oluşturabiliyorsunuz. Ana hikaye bile sizin olduğunuz alanlara göre değişiyor. Elbet ana hatlar fix şekilde çizilmiş fakat gidişatlar çok farklı yönlere kırılabiliyor. Aslında bahsetmek istediğim bunlar değil. Oyun hakkında pek çok önemli bilgiyi geçip kendi konuma gelmek istiyorum. Malum oyunda bir çocuğun çocukluktan yetişkinliğe geçiş dönemini oynuyorsunuz, dolayısıyla relate edebilecek çok şey çıkabiliyor. Bana bu konuda bazı noktalardan çok vurucu geldi oyun. Çevrenizdeki herkes sizinle birlikte büyüyor. Siz değişiyorsunuz, belki büyüdüğünüzde oyundaki ilginiz değişiyor ve farklı alana çeviriyorsunuz uğraşınızı. Diğer karakterler de büyürken değişiyor, kendi alanlarında daha da yüksek noktalara ulaşıyorlar. İdeoloji oluşturuyorlar. Yavaş yavaş kolonideki sorumlulukları almaya başlıyorlar. Mesela çocuk dönemlerimde yani 15 civarı yaşlara gelene kadar bazı çocukları kendime arkadaş bellemişken, 16'lara geldiğimde ve kolonice yaşadığımız sarsıcı bir olaydan sonra, herkesin kendisine bir ideoloji belirleyip dağıldığını gördüğümde çok vurulmuştum. Çocukken arkadaşım kabul ettiğim karakterler bir anda bana ters fikirlere kapılmıştı, ve aramıza artık o dünya görüşü girmişti. Öncesinde hiç takılmam, pas vermem dediğim karakterlerle ilişki geliştirmeye başladım bu sefer. Çünkü ortak noktam onlara kaymıştı. İnsan çocukluğundan koparılıp, yaş aldıkça, diğer insanlarla buluşma konusunda bir ortak noktaya daha çok ihtiyaç duyuyor. Çünkü sosyetede yaşıyoruz. İnsanların düşünebileceği sınırsız farklı bayağı düşünce var. (Daha dün böyle bir örnekle karşılaştım.) Bir gün üniversiteye geçersiniz ve öyle saçma insanlara denk gelirsiniz ki, kültür şoku yaşarsınız. Sonra üniversite biter ve daha da garip tiplere denk gelirsiniz iş hayatında. Aynı şekilde geçmişe dönüp baktığınızda, birlikte güldüğünüz, birlikte yiyip içtiğiniz vakit geçirdiğiniz insanların ne noktalara gitmiş olduğunu gördüğünüzde hem üzülürsünüz, hem ''ben bunla nasıl takıldım zamanında'' dersiniz. İnsanın çocukluğunda sahip olduğu çevresi, büyük oranda kendisini belirliyor. Yani, sahip olduğu mindsetin ötesinde, illaki gelişim gösterebilse de bazı konularda, o geçmişin karakterleri phantom olarak üzerine çökebiliyor zaman zaman. Ya da bir bana mı oluyor bu bilmiyorum. Biraz kişisel kalacak fakat, uzun süre bu konuda kendi içimde çözemediğim bir durum vardı ki, zaman zaman çok yetersiz hissettiğimde rüyalarıma çocukluk arkadaşlarım giriyordu. Onlar yine hatırladığım halleriyle kalmışken, ben büyümüş ve kirlenmiştim. Hepsine karşı mahcuptum. Fakat bu düğümü çözdüm sanıyorum son yıllarda. Hepsini zihnimin daha derin noktalarına gömerek huzura erdirdim. Umarım. Bir şekilde bende bütün bu hisleri tekrar uyandırdı Teenage Exocolonist. Gariptir, oyunun görsel sanatı ile yazarlığı arasındaki ikiliği çocukken yaşadığımı hatırlıyorum. Yani, bir şekilde canlı bir dünya görüyordum orada fakat kendime oluşturabildiğim çevre ve arkadaşlarımla konuştuğum şeyler hep depresif kalıyordu. Hayatımda acı veren hemen hiçbir şey yaşamamış olmama rağmen (varoluş şeklim dışında, ki o da gayet yeterli sanıyorum), hayatım boyunca hep üstümde olan bir ''Weltschmerz'' hali vardi. Hala da var. Oyun ne tema olarak, ne konu olarak bunu direkt ele almasa da, neticede olaylara ve yaşanılanlara bakıp böyle bir hava almak mümkün kendisinden. Weltschmerz'liğin bıkkınlıktan kaynaklı bir monotonluğu vardır. Oyun bu konuda biraz daha absürdist kaçıyor sanıyorum. İçeriğinde bir ''loop'' olmasından dolayı söylüyorum bunu da. O loop bir çözüme eriyor mu bilmiyorum, kendim erdiremedim oynarken. Zaten ben oyunu bitiremedim bile, hikayem bir sonuca varmadı. Bu da başka bir koldan tutunuyor bu yazının var olma sebebine. [b]Jack of All Trades, Master of None, Mid of All[/b] Hikayemi bitiremememin sebebi de tam olarak bu. Kişiliğimdeki jack of all trades traitim oyuna da geçti ve oyun boyu bir ondan bir bundan yaptığım için ne herhangi bir karakterle ilişkimi fulleyebildim, ne de HİKAYEMİ TAMAMLAYABİLDİM: ŞAKA GİBİ. Hiçbir şeyi sonunu görecek kadar yapmadığım için, oyun başta söylediği gibi, 20 yaşına geldiğimde bitti. Öylece bitti. ''Ve işte ... de hayatını böyle devam ettirdi.'' Hani, ilginç bir şey yok kalanında der gibi. Başlarda koloniden sık sık dışarı çıkıp kendi maceralarıma atıldım. Hatta bir noktada ilginç bir gelişme de yaşandı. Fakat sıkılıp onu da yarım bıraktığım için bir sonuca bağlanmadı. Tokat gibi bir son verdi oyun bana. Bilmiyorum, hayat da böyle mi olmalı. Böyle midir? Şeylerin sonu olmasa da, bir eşiği var. O eşiği en azından bir konuda geçmek lazım. Hele nüfus patlaması yaşanan şu dünyada kesinlikle geçmek lazım. Ya da kim bilir belki de bir gün bütün Jack of All Trades kişiler bir anda alakasız bir şekilde değere biner. Sanmıyorum. [b]Neticede her nasılsa inanılmaz ''saudade'' hisler yaşattı bana. Bilmiyorum siz de o tadı alır mısınız, ben hiç beklemediğim bir şekilde vuruldum anlatısından. Belki bir gün hikayemi *tamamlamak* için tekrar dönerim ama beni o ortaokul arkadaşlarımı gördüğüm kabuslara geri döndüreceğinden çekindiğim için dönmeye de korkuyorum. Belki siz bunların zerresini alamayacaksınız oyundan ama narrative ağırlıklı oyunlar hakkında konuşmanın riski de bu. Kendini expose etmen de gerekir bazen oyunu açıklayabilmek için. Bu riski aldım. Gerekli miydi bilmiyorum. Çok içime de sinmedi aslında ama, oldu artık. Aşırı özel bir durumum da yok, siz de relate edebilirsiniz herhalde bazı noktalarda.[/b]